Trump amesema China imekiuka makubaliano ya kibiashara waliyofikia, na ameonya kuchukua hatua za kulinda maslahi ya Marekani.

Washington na Beijing walikubaliana mapema mwezi huu kupunguza ushuru wa juu wa forodha waliokuwa wamewekana (uliokuwa unafikia asilimia mia tatu).

Rais wa Marekani, Donald Trump, amemtuhumu China kuvunja makubaliano ya ushuru waliyofikia mapema mwezi huu, jambo ambalo limezua tena mvutano katika mkataba dhaifu wa biashara kati ya uchumi mkubwa zaidi duniani.

Kulingana na makubaliano hayo yaliyotangazwa Mei 12 baada ya mazungumzo ya mabadiliko Geneva, Marekani na China walikubali kusitisha ushuru mpya mwingi uliotangazwa tangu Aprili, huku wakiendelea na mazungumzo zaidi.

Trump aliandika kwenye mtandao wake wa Truth Social: "China, labda haishangazi kwa wengine, IMEVUNJA KABISA MAKUBALIANO YAO NA MAREKANI." Hakutoa maelezo ya kina lakini alisema China ilikuwa katika "hatari kubwa kiuchumi" kutokana na ushuru huo, kabla ya Washington kuingilia kati na kile alichokiita "MAKUBALIANO YA HARAKA."

Aliongeza: "Niliona kinachotokea na sikukipenda, kwa ajili yao, si kwetu," na kuongeza, "Hivyo ndivyo si Mtu Mzuri!"

Vyombo kadhaa vya habari vimeripoti wiki hii kuwa utawala wa Trump umeagiza kampuni za Marekani kuacha kusafirisha bidhaa za hali ya juu kwenda China, ikiwemo programu za kubuni chips na kemikali maalum. Wataalamu waliacha onyo kwamba uamuzi huo unaweza kuleta ongezeko zaidi la mvutano na Beijing.

Makubaliano ya Mei 12 yalizuia ongezeko la ushuru wa asilimia 34 lililotangazwa Aprili 2 kwa muda wa siku 90, huku Beijing ikichukua hatua kama hiyo kwa upande wake. Pande zote mbili pia zilikubali kupunguza ongezeko la ushuru lililotangazwa tangu Aprili 8, huku zikiendelea kuweka ushuru wa asilimia 10 kwenye bidhaa zinazozalishwa kwa pande zote mbili.

Mwakilishi wa Biashara wa Marekani, Jamieson Greer, aliwaambia CNBC Ijumaa kwamba China haijafuta vikwazo visivyo vya ushuru kama ilivyoahidiwa katika makubaliano hayo. “Wameondoa ushuru kama sisi tulivyofanya, lakini baadhi ya hatua zao za kujibu zimechelewa,” alisema.

Waziri wa Fedha wa Marekani, Scott Bessent, alisisitiza wasiwasi huo akisema mazungumzo yamekuwa “yakinzana kidogo” na sasa yanaweza kuhitaji ushiriki wa moja kwa moja kutoka kwa Rais Donald Trump na Rais wa China, Xi Jinping. Alitarajia mazungumzo yarejee katika wiki zijazo.

China Ijumaa iliiomba Washington “irekebishe mara moja vitendo vyake visivyo sahihi, iachie vikwazo vya ubaguzi dhidi ya China, na kwa pamoja idumishe makubaliano yaliyoafikiwa katika mazungumzo ya ngazi ya juu Geneva.”

Kama sehemu ya makubaliano hayo, Beijing pia ilikubali kupunguza vikwazo visivyo vya ushuru kama vile udhibiti wa usafirishaji wa bidhaa za Marekani. Mabadiliko hayo yalitarajiwa kuanza tarehe 14 Mei, sambamba na kuanzishwa kwa mfumo wa mawasiliano ya pande mbili kwa hatua za baadaye za biashara.

Mvutano ulizidi Aprili 2, wakati Trump alipoanzisha ushuru mpana kwa zaidi ya nchi 90, ikiwemo China, akitaja ubaguzi wa kibiashara kama sababu. Beijing ilijibu kwa kuanzisha ushuru kama hayo, hali iliyosababisha ushindani mkali ambapo ushuru wa Marekani ulifikia hadi asilimia 145 na wa China asilimia 125. Mzozo huo uliathiri masoko ya dunia, ukileta mabadiliko makubwa kwenye hisa na bidhaa.