Afrika Kusini yapendekeza kupunguza masharti kwa kampuni za satelaiti kama Starlink.

Waziri wa Mawasiliano, Solly Malatsi, amesema kuwa mageuzi hayo yatachochea uwekezaji na kuimarisha ushindani katika sekta ya mawasiliano.

Serikali ya Afrika Kusini yamulika masharti ya leseni kwa kampuni za huduma za satelaiti kama Starlink

Serikali ya Afrika Kusini imetoa gazeti rasmi la serikali (Government Gazette) likipendekeza kulegeza masharti ya utoaji wa leseni yanayohusiana na sera ya Broad-Based Black Economic Empowerment (B-BBEE) kwa kampuni za huduma za satelaiti kama Starlink.

Hatua hii inakuja kufuatia juhudi za kidiplomasia za kuimarisha upya uhusiano kati ya Pretoria na Washington, huku mjasiriamali wa teknolojia Elon Musk akiibua wasiwasi kuhusu sheria za BEE nchini Afrika Kusini.

Waziri wa Mawasiliano na Teknolojia ya Kidijitali, Solly Malatsi, alisema kuwa malengo ya sera hiyo ni:

• "Kuhamasisha uwekezaji, ikijumuisha uwekezaji wa kimkakati katika miundombinu, na ubunifu katika sekta ya mawasiliano,”

• “Kukuza ushindani ndani ya sekta ya teknolojia ya mawasiliano (ICT),”
  na pia kulinganisha sheria mbalimbali zinazoathiri sekta hiyo.

Waziri huyo alisisitiza zaidi umuhimu wa kuwa na utaratibu wa kisheria ulio wazi na thabiti, ili kusaidia upanuzi wa huduma za intaneti (broadband) na kuziba pengo la kidijitali.

Mwelekeo huo mpya wa sera unaweka wazi msimamo wa Wizara kuhusu utekelezaji wa sera ya B-BBEE, hasa kuhusu kutambua mipango ya uwekezaji mbadala wa usawa wa kiuchumi (equity equivalent investment programmes).

Mipango hii “inatoa njia mbadala kwa makampuni ya kimataifa kuchangia maendeleo ya kijamii na kiuchumi ya Afrika Kusini,” kwa mujibu wa gazeti hilo la serikali.

Hatua hii inalenga kuyapa nafasi mashirika ya kimataifa ambayo yamekuwa yakitafuta ufafanuzi kuhusu utiifu wa sheria, kwa kuhakikisha kuwepo kwa uhakika unaohitajika kuvutia uwekezaji zaidi katika sekta ya ICT na kuchochea upatikanaji wa intaneti kwa wote nchini.

Kwa sasa, Sheria ya Mawasiliano ya Kielektroniki (Electronic Communications Act) inahitaji kuwa wamiliki wa leseni wawe na angalau asilimia 30 ya umiliki wa hisa kutoka kwa makundi yaliyowekewa mkazo kihistoria (historically disadvantaged groups).

Hata hivyo, gazeti hilo la serikali linatambua kuwa “Kanuni zilizopo zinakinzana na mfumo wa kisheria wa uwezeshaji wa kiuchumi kwa weusi kwa upana (B-BBEE), kwa sababu zinahitaji umiliki wa hisa kwa asilimia maalum”, jambo ambalo huenda halilingani ipasavyo na Kanuni Maalum za Sekta ya ICT (ICT Sector Code), ambazo hupima uwezeshaji kwa upana zaidi na sio tu kupitia umiliki wa hisa.

Sera hiyo mpya inaielekeza Mamlaka ya Mawasiliano ya Afrika Kusini (ICASA) kuchukua hatua kwa dharura kuhakikisha kwamba kanuni hizo zinaambatana na Kanuni Zilizosahihishwa za B-BBEE kwa Sekta ya ICT, ili kukuza uwezeshaji mpana wa weusi kiuchumi, ikiwa ni pamoja na kupitia mipango mbadala ya uwekezaji wa usawa wa kiuchumi (equity equivalent investment programmes).

Maendeleo haya yanaenda sambamba na taarifa kuwa mamlaka za Afrika Kusini zinamwelekea Elon Musk na kampuni zake kwa kutoa suluhisho maalum zitakazowawezesha kuepuka baadhi ya masharti ya sasa ya BEE.

Musk, ambaye amewahi kuelezea sheria za BEE za Afrika Kusini kuwa "za kibaguzi na zisizofaa," anaripotiwa kuwa alikuwepo katika kikao cha hivi karibuni kati ya Rais Cyril Ramaphosa na Rais wa Marekani wa wakati huo, Donald Trump, kilicholenga kuimarisha upya uhusiano kati ya Afrika Kusini na Marekani.